ΛΑΡΙΣΑ ΑΝΗΛΙΚΩΝ "ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΩΝ"

ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ
ΙΓ΄ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΣΥΝΟΔΟΣ Β΄
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΛΗ΄
Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου 2010
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαϊδου ):
Θα συζητηθεί η με αριθμό 304/6-12-2010 επίκαιρη ερώτηση της Βουλευτού του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς κυρίας Ηρούς Διώτη προς τον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, σχετικά με τη δίκη έντεκα ανηλίκων που κατηγορούνται με βάση τον «τρομονόμο» στη Λάρισα.
Κυρία Διώτη, έχετε το λόγο για δύο λεπτά για να αναπτύξετε την ερώτησή σας.
Ορίστε, έχετε το λόγο.
ΗΡΩ ΔΙΩΤΗ: Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, σήμερα ξεκίνησε η δίκη στο Τριμελές Δικαστήριο Ανηλίκων της Λάρισας των έντεκα ανηλίκων που είχαν συλληφθεί στις 8 και 9 Δεκεμβρίου του 2008 στα γεγονότα που ακολούθησαν την πορεία διαμαρτυρίας για τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου.
Οι έντεκα ανήλικοι είχαν συλληφθεί μαζί με οκτώ ενηλίκους και εναντίον τους συστάθηκε βαρύ κατηγορητήριο βασισμένο στο μεγαλύτερο μέρος του στον «τρομονόμο», που τους καταλόγιζε έντεκα αξιόποινες πράξεις, οι οποίες, σύμφωνα με το κατηγορητήριο, τελέστηκαν από κοινού με τους ενήλικους κατηγορούμενους.
Το Συμβούλιο Εφετών Λάρισας, μετά από εισαγγελική πρόταση, εξέδωσε απαλλακτικό βούλευμα, που είδε το φως της δημοσιότητας στις 25 Μαρτίου του 2010, σύμφωνα με το οποίο έκρινε ότι δεν υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις κατά των οκτώ ενηλίκων κατηγορουμένων για τις ίδιες αξιόποινες πράξεις, για τις οποίες και σήμερα κατηγορούνται και οι ανήλικοι συλληφθέντες.
Είναι αδιανόητο, κύριε Υπουργέ, να κατηγορούνται ανήλικοι μαθητές που έπραξαν απλώς το αυτονόητο, να κατέβουν δηλαδή στη διαδήλωση για τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου και να σέρνονται στα δικαστήρια με τον «τρομονόμο». Η κοινωνία της Λάρισας είναι ανάστατη και περιμένει απαντήσεις. Η χρήση του περιβόητου «τρομονόμου» για να περιοριστούν δικαιώματα και ελευθερίες και να σταλούν μηνύματα πειθάρχησης είναι εξοργιστική για τον οποιονδήποτε πολίτη.
Να σας θυμίσω ότι σε συνέντευξη σας στις 17/12/2008, ως υπεύθυνος, ως πολιτικός εκπρόσωπος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. για θέματα εσωτερικών είχατε πει ότι «δεν συλλαμβάνεις ένα δεκατριάχρονο ή δεκατετράχρονο παιδί επειδή πάνω στην οργή του διαμαρτύρεται».
Επίσης, παριστάμενος στην Ολομέλεια των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας που πραγματοποιήθηκε στις 13 Νοεμβρίου του 2009 στη Λάρισα, πριν την έναρξη των εργασιών είχατε συναντηθεί ως Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με τους γονείς των συλληφθέντων και στις δηλώσεις που είχατε κάνει στα Μέσα, είχατε δηλώσει ότι «όσες δηλώσεις έχω κάνει στο παρελθόν και λίγο μετά τα γεγονότα του περασμένου Δεκεμβρίου και για τα παιδιά της Λάρισας, ισχύουν στο ακέραιο και τώρα. Εκείνο, λοιπόν, που έχω να πω είναι ότι ο νόμος για την κουκούλα θα καταργηθεί άμεσα και από την πλευρά μας θα καταδειχθεί με κάθε δυνατό τρόπο, ότι οι δικαστές απονέμουν τη δικαιοσύνη, όπως πρέπει να την απονείμουν».
(Στο σημείο αυτό χτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας της κυρίας Βουλευτού)
Μισό λεπτό, κυρία Πρόεδρε.
Πέραν των δεσμεύσεων σας για την κατάργηση των επίμαχων διατάξεων για την κατάργηση του νόμου 3772/2009, γνωστού και ως «κουκουλονόμου», που δεν τις τηρήσατε, έρχεται να προστεθεί και μέσα στο καλοκαίρι με συνοπτικές διαδικασίες μια σειρά τροποποιήσεων του «τρομονόμου», που ουσιαστικά στρέφονται ενάντια στο κοινωνικό κίνημα και τις πολιτικές ελευθερίες, κύριε Υπουργέ. Γι’ αυτό και σας ρωτάμε αν θα τηρήσετε τις δεσμεύσεις σας όσον αφορά τον «κουκουλονόμο» και αν θα δηλώσετε δημόσια ότι επ’ ουδενί εμπίπτει στις διατάξεις του οποιουδήποτε «τρομονόμου» η περίπτωση των έντεκα ανηλίκων της Λάρισας. Και δεύτερον, αν θα καταργήσετε τον «τρομονόμο», ο οποίος έρχεται σε ευθεία αντιπαράθεση με αυτές του Ελληνικού Συντάγματος, που προστατεύει ελευθερίες και δικαιώματα.
Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαϊδου ): Κι εγώ σας ευχαριστώ.
Στην ερώτηση της κυρίας Διώτη, θα απαντήσει ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, κ. Καστανίδης.
Ορίστε, κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΚΑΣΤΑΝΙΔΗΣ (Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων): Σας ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Κυρία συνάδελφε, κύριοι συνάδελφοι, με αφορμή την ερώτηση θα επαναλάβω ακριβώς τα ίδια πράγματα που έχω πει και στο πρόσφατο ή απώτερο παρελθόν: «Όλες οι δεσμεύσεις μας ισχύουν».
Μπορώ να εικάσω με βάση και το απαλλακτικό βούλευμα για τους ενηλίκους, ποια θα είναι η πιθανή συνέχεια και η απόφαση του Δικαστηρίου της Λάρισας. Ωστόσο δεν είμαι εγώ αυτός, ο οποίος θα υποδείξω στους δικαστικούς λειτουργούς τι ακριβώς θα πράξουν.
Μπορώ όμως να σας διαβεβαιώσω κρίνοντας γενικότερα και μιλώντας πολιτικά για το θέμα, ότι είναι προφανές πως ένα ανήλικο παιδί πρέπει να υφίσταται διαφορετική κατ’ αρχήν μεταχείριση από έναν ενήλικα -πολύ περισσότερο, που εκφράζει διαμαρτυρόμενος την οργή του για συγκεκριμένες κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες.
Σε περιόδους οικονομικής και κοινωνικής κρίσης οι κατασταλτικοί μηχανισμοί πρέπει να είναι εξαιρετικά προσεκτικοί και αυτοσυγκρατημένοι. Η δε δικαιοσύνη, όπως και οι ίδιοι οι πολιτικοί μηχανισμοί, πρέπει να αντιμετωπίζουν τη νεολαία σε τέτοιες περιόδους κρίσης όχι με διάθεση καταστολής, αλλά με διάθεση και με πνεύμα συγκατάβασης, κατανόησης και επιείκειας.
(2SS)
Έτσι δικαιώνεται και το νόημα της δημοκρατίας. Γιατί η δημοκρατία δοκιμάζεται στις δύσκολες συνθήκες και όχι όταν όλα είναι καλά και από την άποψη της οικονομίας ή και από την άποψη της κοινωνίας. Και έχω την εντύπωση ότι και δικαστικοί λειτουργοί και πολιτικοί και εκπρόσωποι άλλων υπηρεσιών, όπως η Ελληνική Αστυνομία θα αντιληφθούν και θα συμμεριστούν τη διατύπωση στην οποία μπορούμε σήμερα όλοι μαζί να συμφωνήσουμε ότι ιδιαίτερα απέναντι στους ανήλικους, απέναντι στη νεολαία, ανεξαρτήτως της ενηλικότητας ή της ανηλικότητάς της, θα πρέπει να είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί, να στηρίζουμε τη διάθεση έκφρασης στις διαμαρτυρίες τους -μέσα στα όρια, βέβαια, της νομιμότητας- και όχι να την καταστέλλουμε, να καταστέλλουμε τις διαθέσεις της και τα αιτήματά της.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Και εγώ σας ευχαριστώ.
Το λόγο έχει η ερωτώσα Βουλευτής κυρία Ηρώ Διώτη.
ΗΡΩ ΔΙΩΤΗ: Κύριε Υπουργέ, κρατώ ότι θα κρατήσετε τις δεσμεύσεις σας. Όμως, νομίζω ότι θα πρέπει να είναι πολύ ξεκάθαρο ότι δεν μπορεί να εμπίπτουν οι έντεκα ανήλικοι σε τέτοιες περιπτώσεις, δηλαδή, σε οποιονδήποτε «τρομονόμο». Δεν είναι μόνο το αποτέλεσμα της δίκης, αλλά και η ταλαιπωρία που έχουν υποστεί δύο χρόνια τώρα οι μαθητές και οι αδιανόητοι περιορισμοί που τους έχουν επιβληθεί, να παρουσιάζονται, δηλαδή, κάθε 1η του μηνός στο αστυνομικό τμήμα και να μην μπορούν να συμμετέχουν ούτε σε σχολική εκδρομή στο εξωτερικό, ως ύποπτοι φυγής. Ποιος θα τους αποζημιώσει για όλη αυτή την ταλαιπωρία; Δεν υπάρχουν εδώ ηθικά ζητήματα και ζητήματα δικαίου; Ποιος θα αποζημιώσει τους ανήλικους που απαλλάχθηκαν με το βούλευμα για το χρόνο που κάθισαν στη φυλακή; Ποιος; Ποιος θα απαντήσει στον κόσμο της Λάρισας και τους γονείς των παιδιών πώς γίνεται να εξαφανίζονται ως δια μαγείας οι εμπλεκόμενοι στο σκάνδαλο της SIEMENS, ενώ και τα δικά τους παιδιά αντιμετωπίζονται ως εγκληματίες;
Στο θέμα του «τρομονόμου», κύριε Υπουργέ, μοιάζει να νομοθετείτε για να αντιμετωπίσετε κάποιον εσωτερικό εχθρό, τη στιγμή που ταυτόχρονα οι πολίτες πλήττονται βάναυσα από την πολιτική της Κυβέρνησης και τα μέτρα που εφαρμόζονται. Για παράδειγμα, να σας θυμίσω ότι ψηφίσατε στη Βουλή τη μετατροπή σε κακούργημα που επισύρει βαρύτατες ποινές, τη μη συμμόρφωση σε διαταγή πολιτικής επιστράτευσης, προκειμένου να αντιμετωπίσετε την απεργία των ιδιοκτητών φορτηγών.
Επίσης, μέσα στο κατακαλόκαιρο, ψηφίσατε τη δεύτερη κατά σειρά τροποποίηση του «τρομονόμου» του 2001, διευρύνοντας το πεδίο εφαρμογής του, έτσι που να πιάνει διαδηλωτές, απεργούς, καταληψίες και κάθε μορφή κοινωνικής αντίδρασης, την οποία ευθέως ποινικοποιείτε και την εντάσσετε στην, όπως τη λέτε, τρομοκρατία.
Χρησιμοποιήσατε ως πρόσχημα την κύρωση της Σύμβασης του Παλέρμο του ΟΗΕ, η οποία, παρεμπιπτόντως, μιλάει για το οργανωμένο έγκλημα και όλοι μέσα στην Αίθουσα το γνωρίζουν αυτό και τη χρησιμοποιήσατε εσείς εδώ για να δικαιολογήσετε μία πρωτοφανή αυταρχική νομοθεσία που στρέφεται ενάντια ακόμα και στις ίδιες τις συνδικαλιστικές ελευθερίες. Διότι, για παράδειγμα, τρομοκρατική οργάνωση μπορεί να θεωρηθεί ακόμη και η ομάδα που διαπράττει πλημμέλημα, όπως η παρακώλυση των συγκοινωνιών. Έτσι, μπορεί να συλληφθούν και να δικαστούν για τρομοκρατικές πράξεις όσοι συμμετέχουν σε μία μαθητική πορεία, διότι καταργείται η διάταξη του νόμου που προέβλεπε ότι δεν δικάζεται ως τρομοκρατική μία πράξη, αν εκδηλώνεται ως προσπάθεια εγκαθίδρυσης του δημοκρατικού πολιτεύματος ή διαφύλαξης ή αποκατάστασης αυτού ή ως δράση υπέρ της ελευθερίας ή αποσκοπεί στην άσκηση θεμελιώδους ατομικής, πολιτικής ή συνδικαλιστικής ελευθερίας.
Η κατάργηση της διάταξης αυτής μπορεί να είναι ταφόπλακα στα δικαιώματα της συνδικαλιστικής δράσης, κάτι που θα εξαρτάται από αυτόν που την ερμηνεύει και εφαρμόζει το νόμο ανάλογα με τις συνθήκες, διότι εισάγεται η έννοια της απειλής. Προβλέπεται ότι όποιος απειλεί με τέλεση εγκλήματος, για παράδειγμα -θα μπορούσε αυτό να είναι μία κατάληψη- και έτσι προκαλεί τρόμο, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών. Επίσης, ο κύκλος των μελών μία οργάνωσης περιλαμβάνει πλέον και όποιους παρέχουν κάθε είδους περιουσιακά στοιχεία, υλικά ή άυλα, κινητά ή ακίνητα, ή κάθε είδους χρηματοοικονομικά μέσα και η ποινή και γι’ αυτούς είναι κάθειρξη μέχρι δέκα χρόνια. Δηλαδή, όποιος παρέχει άσυλο σε καταδιωκόμενους διαδηλωτές, ας πούμε, ή στέλνει ρούχα και τρόφιμα στην Παλαιστίνη, δύναται να χαρακτηριστεί «παροχή υλικής βοήθειας στην τρομοκρατία».
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας της κυρίας Βουλευτού)
Μισό λεπτό, κυρία Πρόεδρε, αν έχω την ανοχή σας.
Μάλιστα, ο νέος νόμος διευκρινίζει ρητά ότι αυτή η κατηγορία απευθύνεται ανεξάρτητα από τη διάπραξη οποιουδήποτε εγκλήματος από τα αναγραφόμενα στην παράγραφο 1. Και μη μου απαντήσετε ότι εσείς δεν το εννοείτε έτσι. Η νομοθεσία που ψηφίσατε αυτό λέει.
Κύριε Υπουργέ, κλείνω, λέγοντας ότι θα γνωρίζετε ότι ο κόσμος είναι τρομοκρατημένος από τα μέτρα και οι αντιδράσεις του σε αυτά δεν αντιμετωπίζονται με τέτοιες νομοθεσίες και με καταστολή. Το είπατε και εσείς. Δεν υπάρχει κανένας εσωτερικός εχθρός εκεί που τον ψάχνετε. Ο μόνος εσωτερικός εχθρός είναι η πολιτική της Κυβέρνησης που στοχοποιεί τη νομοθεσία για να αντιμετωπίσει τα εσωτερικά προβλήματα. Και σας καλούμε να αλλάξετε πορεία και σας καλούμε να καταργήσετε τον «τρομονόμο», γιατί είναι όνειδος για μία Δημοκρατία.
Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Και εμείς σας ευχαριστούμε.
Το λόγο έχει ο Υπουργός Δικαιοσύνης.
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΚΑΣΤΑΝΙΔΗΣ (Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων): Το πάθος της αγόρευσης θα πρέπει να μη σας οδηγεί σε λανθασμένες νομικές εκτιμήσεις. Λίγο έως πολύ, μου είπατε «μη μου απαντήσετε με έναν ορισμένο τρόπο». Δεν το εκλαμβάνω ως υπόδειξη για το πώς θα σας απαντήσω, ταυτόχρονα, όμως, θα ήθελα να μου επιτρέψετε τη σύσταση ότι, όταν ασχολείστε με ένα νομικό κείμενο, είναι χρήσιμο να το έχετε διεκπεραιώσει, τουλάχιστον ως προς την ανάγνωση, καλά. Διότι είναι προφανές ότι με καμία διάταξη δεν διώκεται ούτε αυτός που προσφέρει άσυλο στους διαδηλωτές ούτε με καμία διάταξη του ποινικού μας δικαίου διώκεται αυτός ο οποίος θα στείλει βοήθεια στην Παλαιστίνη.
Δεύτερον, θα σας πω, επίσης, παρότι το Κόμμα σας δεν το έθεσε με αυτό τον τρόπο όταν συζητούσαμε την κύρωση για το Παλέρμο, ότι ο ν. 3875 κάνει ένα βήμα περαιτέρω, κατά την άποψή μου, για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων. Και θα σας εξηγήσω γιατί. Το αναφέρει και η αιτιολογική έκθεση του νόμου με τον οποίο κυρώνουμε το Παλέρμο και είχα και την ευκαιρία, όταν ο κ. Σκυλλάκος το έθεσε κατά τη συζήτηση, να του εξηγήσω δύο φορές και στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή και ενώπιον του Τμήματος. Η διατύπωση της παραγράφου 8 του άρθρου 187 έχει ένα πρόβλημα. Έχει στενότερη διατύπωση των διατυπώσεων της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και του Συντάγματος. Και υπήρχε πάντοτε ένα ερώτημα. Παραδείγματος χάριν, η παράγραφος 8 του άρθρου 187 δεν περιλαμβάνει δικαιώματα που προστατεύονται από το άρθρο 7 του Συντάγματος, ενώ κάνει ρητή αναφορά στο άρθρο 5 του Συντάγματος. Και είχα δηλώσει ότι η περιοριστική διατύπωση του άρθρου 187 παράγραφος 8 είναι προτιμότερο να καταργηθεί και να ισχύει η αντίστοιχη διάταξη του άρθρου 2 -αν θυμάμαι καλά, διότι δεν το έχω πρόχειρο αυτή την ώρα- που είναι υπερνομοθετικής ισχύος, της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, όπως επίσης και τα αντίστοιχα άρθρα του Συντάγματος και ιδιαίτερα το ακροτελεύτιο, όπου σε απόπειρα καταργήσεως ή παρακωλύσεως των δημοκρατικών θεσμών, ανατίθεται στον Έλληνα πολίτη να πράξει και να χρησιμοποιήσει κάθε μέσο.
Ισχυρίστηκα και ισχυρίζομαι και τώρα με επιμονή, ότι τόσο το Σύνταγμα, όσο και η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου προστατεύουν πολύ καλύτερα και σε ευρύτερο πλαίσιο τα δικαιώματα, τα οποία με στενότερο τρόπο πιθανόν -τονίζω τη λέξη «πιθανόν»- προστατεύονταν με την παράγραφο 8 του άρθρου 187. Και επιμένω στο ότι έχω δίκιο και νομικό και πολιτικό και θα το υπερασπιστώ μέχρι τέλους αυτό.
Σε ό,τι αφορά τις δεσμεύσεις, δεν ανήκω στην κατηγορία εκείνων που δεν τηρούν αυτά τα οποία έχουν πει. Η Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή υπό τον ομότιμο Καθηγητή Μανωλεδάκη, ήδη είχε ετοιμάσει την αναμόρφωση του Γενικού Μέρους του Ποινικού Κώδικα και έτσι είχα την ευκαιρία, σε συμφωνία με τη Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή -διότι είναι λάθος την ώρα που δουλεύει μία Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή να επεμβαίνεις στο έργο της, γι’ αυτό τονίζω σε συμφωνία- να αποσπάσουμε τις διατάξεις που ήδη είχαν ετοιμαστεί για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος ποινών και να το συζητήσουμε στο νομοσχέδιο που ήδη βρίσκεται στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή και συζητείται σήμερα σε δεύτερη ανάγνωση για τον εξορθολογισμό στην απονομή της ποινικής δικαιοσύνης.
Η υπό τον κ. Μανωλεδάκη Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή, αυτή την ώρα ταχέως διεκπεραιώνει και την αναμόρφωση του Ειδικού Μέρους του Ποινικού Κώδικα και τα θέματα του «κουκουλονόμου» εντάσσονται σε πλειάδα διατάξεων του Ειδικού Μέρους. Αναμένω, λοιπόν, μέσα σε σύντομο χρονικά διάστημα να έρθει ολόκληρο το νομοσχέδιο που αφορά την αναμόρφωση του συνόλου του Ποινικού Κώδικα, για να το συζητήσω μαζί σας και για να ψηφίσουμε τις σχετικές διατάξεις.
Ευχαριστώ πολύ.